کوچینگ سازمانی
کوچینگ سازمانی
کوچینگ سازمانی چیست و چه انواعی دارد؟ اگر از دنبال کنندگان مطالب وب سایت ما باشید تا به حال به مفاهیم ابتدایی و اولیه کوچینگ به خوبی آشنا شده اید و می دانید که این رشته چه تاثیراتی در زندگی فردی، اجتماعی و کاری افراد مختلف می تواند داشته باشد.
ما در این مطلب قصد داریم به یکی از شاخه های مربیگری یا همان کوچینگ در سازمان ها اشاره کنیم و انواع این رشته را مورد بررسی قرار دهیم تا به خوبی بتوانید در مورد به کارگیری این رشته در امور سازمانی اطلاعات لازم را به دست آورید و به کار ببندید تا اهداف سازمانی خود را محقق سازید.
کوچینگ سازمانی چیست؟
برای درک بهتر کوچینگ سازمانی و بررسی انواع آن و همچنین مراحل انجام آن، چیزی که بیش از هر چه به آن نیازمندیم این است که برای این شاخه از کوچینگ تعریفی داشته باشیم تا بتوانیم به واسطه این تعریف به خوبی تمایزی که میان این نوع کوچینگ با سایر کوچینگ ها می باشد را پیدا کنیم.
محدوده عملکرد این نوع کوچینگ را شناسایی کنیم و در نهایت همپوشانی این نوع کوچینگ را نیز با سایر انواع کوچینگ مورد بررسی و ارزیابی دقیق و کاربردی قرار دهیم.
کوچینگ سازمانی همانطور که گفتیم یکی از انواع کوچینگ می باشد که به جای افراد، سازمان ها، مجموعه ها و شرکت ها را مورد بررسی قرار می دهد. در این نوع کوچینگ تمامی تغییرات سیستمی در چنین مجموعه هایی مورد بررسی و ارزیابی دقیق قرار میگیرد.
نکته مهمی که باید بدانید این است که این نوع کوچینگ می تواند همپوشانی بسیار بالا و خوبی را با نوع دیگری از کوچینگ به نام کوچینگ اجرایی داشته باشد. به همین دلیل تعامل بسیار خوبی را ما در این دو مدل از مربیگری معمولا شاهد هستیم و این تعامل می تواند موجب پیشرفت های بسیاری شود.
اگرچه در کوچینگ سازمانی ما بر خلاف کوچینگ اجرایی بر روی سازمان ها تمرکز داریم و روی افراد تمرکز نمی کنیم. اما این دو کوچینگ در کنار یکدیگر می توانند افراد را به صورت تکی و سپس همین افراد را در چارچوب یک کار تیمی توسعه دهند و موجب رشد افراد شوند.
در نتیجه می شود گفت گفت کوچینگ تیمی با کوچینگ در شاخه سازمانی هم با یکدیگر دارای همپوشانی قابل توجهی می باشند. نکته قابل توجه این است که ما در کوچینگ تیمی با یک مدیر و گزارش هایی که از جانب او مطرح می شود به صورت کلی سروکار داریم.
رویکردهای کوچینگ سازمانی
کوچینگ سازمانی رویکردی سازمانی دارد. به این معنا که در این کوچینگ بر خلاف سایر شکل هایی دیگر کوچینگ، کوچ این جا با تیم هایی که کار می کند که یک سازمان را تشکیل می دهند. هر شرکتی دارای مجموعه ای از اهداف می باشد که باید برای رسیدن به آنها تلاش کند.
به همین دلیل دارای تیم های مختلفی می باشد که هر یک در جایگاه خود به سیستم اصلی کمک می کند. مربیگری سازمانی هم به این منظور به کمک می آید تا به تیم های درون یک سازمان کمک کند که بتوانند به درستی اهداف سازمانی و شرکتی را محقق کنند.
با توجه به آنچه که مطرح شد می شود متوجه شد که کوچینگ سازمانی دارای تعاملاتی بسیار پیشرفته و همچنین پیچیده می باشد. چرا که در این نوع از کوچینگ ما با رهبران اجرایی و تیم های مختلفی روبرو هستیم که باید به خوبی کوچ شوند و این تیم ها باید به صورت مستقل برای یک هدف مشترک فعالیت کنند.
اگر یک سازمان دارای تیم های مختلفی شود که هر کدام وظیفه ای مشخص داشته باشند، کوچینگ می تواند دستیابی به اهداف تعیین شده سازمانی را تسهیل و تسریع کند و میزان موفقیت را در آن سازمان به اندازه قابل توجهی افزایش دهد.
در کوچینگ سازمانی معمولا برنامه هایی برای توسعه در نظر گرفته می شود که می تواند در مواردی شامل موضوعاتی مانند تنوع و شمول باشد و یا برای دستیابی به سود باشد. همچنین امکان دارد در این نوع کوچینگ مدیریت شرایط بحرانی مورد بحث قرار بگیرد.
با توجه به گستردگی که وجود دارد نکته قابل توجه این است که یک کوچ از پس از این کار بر نمی آید و باید یک تیم حرفه ای از کوچ های مختلف و متخصص باشند که بتوانند این کار را انجام دهند. اگرچه تشکیل یک تیم کوچ کار سختی محسوب می شود ولی بی شک نتیجه ای چشمگیر خواهد داشت.
انواع کوچینگ سازمانی
کوچینگ سازمانی هم مانند سایر انواع کوچینگ دارای انواع مختلفی می باشد. چرا که باید بر اساس شرایط موجود و نیازهایی که یک مجموعه دارد ما راهکارهای مختلفی را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم.
در برخی از موارد امکان دارد کوچینگ به صورت تیمی صورت بگیرد و گاهی اوقات ممکن است ما شاهد کوچینگ یک مدیر اجرایی برای پیدا کردن نقاط کور باشیم که به مدیر کمک می کند که سازمان خود را به خوبی اداره کند. به همین دلیل لازم است انواع کوچینگ قابل اجرا به صورت سازمانی را مورد بررسی قرار دهیم که عبارت اند از:
- کوچینگ سازمانی تیمی
یکی از انواع کوچینگ سازمانی، کوچینگ تیمی می باشد. این نوع کوچینگ با مفهوم سازمانی بودن برای ما سازگارتر می باشد. چرا که ما معمولا در سازمان ها با مجموعه ای از افراد روبرو هستیم که در حال انجام یک کار تیمی هستند.
به همین دلیل هم کوچینگ تیمی به عنوان یکی از شاخه های کوچینگ به روش سازمانی برای ملموس تر و قابل درک تر می باشد چرا که به صورت تیمی انجام می شود و با روحیه سازمانی همسو است.
برای درک بهتر کوچینگ تیمی به عنوان یکی از انواع کوچینگ سازمانی لازم می دانیم به این نکته اشاره داشته باشیم که هر سازمانی متشکل از تیم هایی می باشد که که تجارت را به پیش می برند و در واقع قلب محرک و رگ حیاتی یک مجموعه می باشند.
کوچینگ در چارچوب سازمانی تلاش می کند که این همکاری و تعامل با حداکثر میزان بهره وری روبرو شود. در این شرایط کوچ نیاز دارد از همه اعضای تیم سوالاتی را بپرسد که این سوالات می تواند گره گشای کار باشد و مسائل مختلفی را روشن نماید.
- کوچینگ رهبری
یکی دیگر از انواع کوچینگ سازمانی، کوچینگ اجرایی و یا رهبری می باشد. این کوچینگ یکی از رایج ترین انواع کوچینگ ها می باشد که می تواند در اختیار سازمان ها برای رسیدن به اهدافی که دارند قرار بگیرد. در این نوع کوچینگ چندان به روی تیم ها نظارتی صورت نمی گیرد. در واقع کوچ با تیم ها کاری ندارد و تیم ها را باید مدیر اجرایی کنترل کند.
از همین رو شما باید به این نکته توجه کنید که در این نوع کوچینگ مدیرانی که دارای پتانسیل بالایی هستند کوچ می شوند تا بتوانند تیم خود را به خوبی اداره کنند.
البته باید بدانید که اگر شما در میان انواع کوچینگ سازمانی از کوچینگ رهبری استفاده کنید به این معنا نیست که به صورت حتمی از کوچینگ تیمی بی نیاز می شوید. در برخی از موارد امکان دارد شما از هر دو موردی که به شما معرفی شده به صورت همزمان استفاده کنید.
معمولا کوچینگ های اجرایی و یا رهبری از نوعی هستند که تبدیل به رابطه هایی طولانی مدت میان مدیر اجرایی و یک کوچ می شوند. به همین دلیل در طول این رابطه همه چالش ها مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد.
- کوچینگ یکپارچه
یکی دیگر از انواع کوچینگ سازمانی کوچینگ یکپارچه می باشد. شاید در مسیر رسیدن به موفقیت پیش از آنکه عملیات و جلسات کوچینگ آغاز شود، کوچ متوجه شود که برخی یا تعداد زیادی از کارمندان نیاز به اینکه کوچ شوند دارند.
در چنین شرایطی هنوز کوچینگ اصلی آغاز نشده است اما افراد در حال تقویت مهارت خود برای رسیدن به نقطه شروع کوچینگ می باشند. این فرایند بر اساس نظریه کوچ می باشد و در صورتی که تشخیص داده شود باید مورد استفاده قرار گرفته و پیاده سازی شود.
نکته مهم این است که این امر به صورت دائمی نمی باشد و از طرفی در همه مجموعه ها و سازمان ها هم به کار گرفته نمی شود چرا که گاهی نیازی به آن نیست.
- کوچینگ آنلاین
نمی شود به صورت مستقل اعلام کرد یکی از انواع کوچینگ سازمانی کوچینگ آنلاین می باشد. چرا که این نوع کوچینگ یکی از روش های کوچ کردن است. یعنی امکان دارد شما کوچینگ تیمی را انتخاب کنید اما به دلیل پاندمی کرونا و یا به دلایل دیگری مجبور شوید روش کوچ را به صورت آنلاین انجام دهید.
البته باید به شما بگوییم که در بسیاری از موارد حتی قبل از پاندمی کرونا هم ما شاهد این بودیم که کوچینگ آنلاین مورد توجه قرار داشت و مورد استفاده قرار می گرفت.
مراحل پیاده سازی کوچینگ سازمانی
زمانی که شما می خواهید در یک مجموعه، شرکت و یا سازمان، کوچینگ سازمانی را پیاده سازی و اجرا نمایید نیاز دارید که مراحلی را طی کنید. این مراحل پیاده سازی باید به ترتیب اولویت اجرا شود تا در نهایت نتیجه لازم را در بر داشته باشد.
از همین رو باید شما به خوبی مراحل را به ترتیب اولویت بشناسید. به صورت کلی پیاده سازی این نوع کوچینگ دارای چهار مرحله اصلی می باشد که این مراحل له ترتیب اولویت عبارت هستند از:
- آماده سازی: یکی از مهمترین مراحل برای پیاده سازی کوچینگ سازمانی مرحله آماده سازی می باشد. مرحله ای که مدیر یک کوچ را انتخاب می کند. یک جلسه آشنایی بین کوچ و مدیر انجام می شود. در این جلسه مدیر و کوچ با یکدیگر آشنا شده، دغدغه های خود را بازگو می کنند. از یکدیگر در مورد توانایی ها و شرایطی که وجود دارد سوال می کنند تا هر دو بدانند که می توانند یک عملیات مشترک مشخص را با یکدیگر پیش ببرند. اعتماد سازی در این جلسه صورت می گیرد و نحوه تعامل ها بررسی می شود.
- مرحله تنظیم قرارداد: معمولا کوچینگ سازمانی با یک قرارداد رسمی آغاز می شود. این امر دلایل زیادی دارد که در این بخش نمی خواهیم به آنها بپردازیم. اما باید بین دو طرف قراردادی رسمی به امضا برسد. قراردادی که در آن شرح وظایف مشخص شده، دستمزد نیز مشخص شده است. همچنین هم انتظارات مدیر و هم مواردی که باید مدیریت و سایر اعضا همکاری کنند هم مورد توافق قرار گرفته است. اهداف مشخص شده و در نهایت همه چیز مکتوب می شود تا دو طرف بر قرارداد خود پایبند باشند و کار را بتوانند به صورت رسمی آغاز کنند.
- توافق در مورد دوره کوچینگ سازمانی: از دیگر مواردی که باید مورد توافق صورت بگیرد مشخص کردن دو موضوع اصلی می باشد. در مرحله اول باید بررسی شود که کوچینگ در چند جلسه صورت می گیرد. برای مثال کوچینگ در یک سازمان قرار می شود در ده جلسه صورت بگیرد. نکته دوم این است که این جلسات در چه بازه زمانی صورت می گیرد. در برخی از موارد ده جلسه در طول ده ما توافق می شود. یعنی طی ده ماه کوچ باید برای این سازمان ده جلسه برقرار کند و بر اساس آن سعی کند این سازمان را در این بازه به آنچه که تحقق اهداف نام دارد برساند.
- ارزیابی: در نهایت کوچینگ سازمانی اجرا می شود. تعداد جلسات مشخص شده در بازه زمانی مشخص شده صورت به اتمام می رسد. در این مرحله نوبت به آن می رسد که طرفین برای ارزیابی آنچه اتفاق افتاده است جلسه ای داشته باشند. میزان رضایتمندی در این جلسه مشخص می شود. اگر به هر دلیلی سازمان به نتیجه نرسیده باشد در این جلسه آن موارد و دلایل مورد بررسی قرار می گیرد، شناسایی می شود، توافقی برای ادامه و رفع موانع صورت می گیرد و یا به صورت کامل توافق دیگری مبنی بر پایان کوچینگ صورت میگیرد و این به آن معنا است که سازمان قصد این را دارد که با کوچ دیگری همکاری کند چرا که هنوز اهداف محقق نشده و با کوچ بعد از پایان قرارداد قطع همکاری می کند.
سخن پایانی
کوچینگ سازمانی یکی از شاخه های کوچینگ می باشد که در آن توسعه و رسیدن به اهداف بر پایه توانمندی ها با سایر دیگر انواع کوچینگ مشترک می باشد. اما مسئله در این نوع از کوچینگ این است که تمرکز بر روی یک فرد نیست، بلکه موضوع یک سازمان یا شرکت می باشد و هدف رسیدن یک سازمان به اهداف است.
